Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten bij maaltijden in de kinderopvangsector voorzien door een externe leverancier?

Aandachtspunten voor de kinderopvang 

• Als kinderopvang zorg je dagelijks voor gezonde maaltijden aangepast aan de leeftijd van de kinderen. Jij blijft hiervoor verantwoordelijk, ook al werk je samen met een externe leverancier.
• Maak goede afspraken voor je met een leverancier in zee gaat. Bv. over de samenstelling van het weekmenu, aangepaste maaltijden voor een kind met voedingsallergie, vegetarisme, halal, …
• Volg de voedingsadviezen van Kind en Gezin om de best mogelijke keuzes te maken. Deze adviezen zijn gebaseerd op recente wetenschappelijke inzichten over voeding bij zeer jonge kinderen. Omdat hun lichaam nog in volle ontwikkeling is, hebben zij andere voedingsbehoeften dan grotere kinderen en volwassenen. In de adviezen is ook rekening gehouden met de adviezen van de Hoge Gezondheidsraad en van de voedingsdriehoek.
• Maak ook duidelijke afspraken over de voedselveiligheid. 

Aandachtspunten voor de traiteur

• Kies voor verse voedingsmiddelen.
• Vermijd het gebruik van zout. Te veel zout eten is ongezond en is belastend voor de nieren van jonge kinderen. Zonder toegevoegd zout leert de baby de natuurlijke smaak van de voeding ook beter kennen. Dit geldt ook voor bouillonblokjes die vooral uit extracten bestaan. 
  • De bereidingswijze heeft invloed op de smaak. Stoom, pocheer of rooster de producten of bereid ze in eigen nat om de natuurlijke smaak te behouden. Voeg een beetje vetstof toe.
  • Je kan zachte kruiden toevoegen aan de maaltijd.
  • Afhankelijk van de leeftijd kan je het assortiment kruiden uitbreiden met sterker smakende kruiden en pikante specerijen. 
• Kies best voor weinig of niet bewerkte producten, want bewerkte producten bevatten vaak veel zout en additieven.
• Vermijd het gebruik van ongezonde vetten.
  • Vette sauzen zijn niet geschikt voor jonge kinderen, omdat ze vaak bereid worden met vette ingrediënten en zout.  
• Hou bij de samenstelling van het weekmenu en de textuur van de maaltijden rekening met de leeftijd van de kinderen.
• Bouw de hoeveelheid vlees/vis/eiwitvervangers stapsgewijs op. 
• Elk kind kiest hoeveel het eet. Sommigen hebben een grotere eetlust dan anderen, en de eetlust van één kindje kan variëren naargelang de periode.
• Maak het menu duurzamer.

• Lees meer over Waarop letten bij maaltijden in de kinderopvang van een externe leverancier?

Bijten komt regelmatig voor bij kleine kinderen in de kinderopvang. Vooral in een groep bijten ze soms letterlijk van zich af. Bijten kan ook een manier zijn om contact te zoeken met andere kinderen. Dit gedrag heeft met de ontwikkeling van het kind te maken. Stilaan leert het wat wel en niet kan in het omgaan met andere kinderen. 

Tips voor begeleiders

• Bied de nodige structuur en duidelijkheid. Dit geeft een kind een gevoel van veiligheid en rust: een overzichtelijke inrichting, vaste momenten, duidelijke regels, informatie over wat er gaat gebeuren.
• Door te verwoorden wat er gebeurt, beseft een kind soms dat het zich anders moet gedragen. Een kind heeft niet altijd zicht op zichzelf, de groep en de gevolgen van zijn gedrag.
• Soms komt ongewenst gedrag voort uit verveling en nietsdoen. Geef tijdig spelimpulsen die de kinderen uitdagen.

Goed verzorgen van de bijtwonde

• Een goede wondzorg primeert. En dit moet samengaan met het bekijken van de vaccinatiestatus van het kind.
• Een kind met een open, bloedende bijtwonde moet naar de huisarts of kinderarts. Bloedt het kind niet, dan kan eventueel afgewacht worden. De huisarts of kinderarts beslist over de verdere stappen. 
• Meer informatie op Gezondheid en wetenschap/Eerste hulp bij een mensenbeet

Goed overleg met de ouders

• Leg uit waarom bijtgedrag voorvalt: het hoort bij de ontwikkeling en een kind leert dat dit niet mag.
• Voor een kind dat bijt:
  • een gezamenlijke aanpak thuis en in de opvang helpt. Bekijk samen wat haalbaar en wenselijk is voor het kind
• Voor een kind dat gebeten werd:
  • Leg uit hoe het is voorgevallen, waar en wanneer.
  • Verduidelijk welke stappen je neemt om het bijtgedrag te voorkomen.

• Lees meer over Wat met een kind dat bijt in de opvang?

Om wiegendood te voorkomen, moet de kinderopvang alle kinderen jonger dan 1 jaar op de rug te slapen leggen, tenzij er een medische reden is om dit niet te doen. Ouders die een kind hebben dat gewoon is om op de buik of zij te slapen bespreken dit best met de opvang. Met een gezamenlijke aanpak kan je het kind leren op de rug slapen. 

• Als ouders de rugligging willen aanleren, dan kan dit geleidelijk aan gebeuren. Een gezamenlijke aanpak thuis en in de opvang heeft het meeste kans op succes. 
• Bij sommige kinderen vraagt deze aanpassing heel wat geduld en doorzettingsvermogen, maar uiteindelijk leren de meeste kinderen op de rug slapen. 
• Zolang het kind in de overgangsperiode op de buik slaapt, raden we verhoogd toezicht aan. Laat de baby dicht in de buurt slapen en ga regelmatig kijken, luisteren en voelen. 
• Blijven de ouders ondanks de inspanning toch kiezen voor buik- of zijligging of het lukt niet om het kindje op de rug te leren slapen, dan is er het attest slaaphouding. De opvang is niet verplicht om deze uitzondering toe te staan. 

Tip: Je kan het attest ook gebruiken voor de beperkte overgangsperiode waarin je stap voor stap het kind op de rug leert slapen. Vul het attest dan aan met de termijn van deze overgangsperiode.

• Lees meer over Wat als ouders willen dat hun kind in de kinderopvang op zijn buik of zij slaapt?

Voor het geven van geneesmiddelen, werkt de kinderopvang niet langer met doktersattesten. Voor geneesmiddelen die in de opvang moeten toegediend worden, is het etiket van de apotheker op de originele verpakking van het geneesmiddel met vermelding van de naam van de voorschrijvende arts de sleutel voor toediening in de opvang.

Is toediening van het geneesmiddel in de opvang noodzakelijk en ontbreekt de naam van de voorschrijvende arts op het etiket? Verwijs de ouders naar de apotheek om de ontbrekende info op het etiket te vervolledigen.

• Lees meer over Kan de opvang een attest voor het toedienen van geneesmiddelen vragen?

Een organisator van kinderopvang moet elke crisis, klacht over een crisis en grensoverschrijdend gedrag zo snel mogelijk aan Opgroeien melden. Ook als er anderen betrokken zijn (politie, arts, …) moet de situatie aan Opgroeien gemeld worden. 

• Wel melden
  • Ernstige feiten en ernstige ongevallen. De fysieke of psychische integriteit van een kind of de kinderen tijdens de kinderopvang is in gevaar. 
  • Voorbeelden: een ernstig lichamelijk letsel (bijvoorbeeld een breuk bij een baby), een overlijden, een grootschalige voedselvergiftiging, overmacht zoals brand, ontploffingsgevaar of een gifwolk, een ontvoering, een situatie van foutief pedagogisch handelen, een kind dat ongezien wegloopt uit de opvang, een (vermoeden van) kindermishandeling of seksueel misbruik,…
• Niet melden
  • Kleine, alledaagse ongelukjes waarbij een kind een minimaal letsel oploopt en waarvoor je een verklaring kan geven. De fysieke of psychische integriteit van een kind of de kinderen tijdens de kinderopvang is niet in gevaar.
  • Voorbeelden: een schaafwond, een buil, een blauwe plek van het spelen, een pijnlijke enkel, een gekwetste vinger, ... 
• Twijfel of iets wel of niet gemeld moet worden? 
  • Contacteer je klantenbeheerder. 
•  Hoe melden? 
  • Van maandag tot vrijdag tijdens de kantooruren bij je klantenbeheerder. 
  • In nood van maandag tot vrijdag tussen 8 en 9 uur en van 16 tot 20 uur bij de Kind en Gezin-Lijn (078 150 100). 

• Lees meer over Hoe meld ik een ernstige situatie in de kinderopvang?

Hoe word ik kinderbegeleider gezinsopvang? Hoe start ik een gezinsopvang? Ik wil kinderen opvangen bij mij thuis.

Er zijn twee mogelijkheden:

1. Je kan je aansluiten bij een organisator kinderopvang (een dienst voor onthaalouders). Jij vangt de kinderen op, veelal bij je thuis, maar het kan ook op een andere locatie. De organisator betaalt jouw kostenvergoeding, regelt je sociale zekerheid en neemt het meeste van de administratie op zich.

2. Je kan zelf organisator gezinsopvang worden. Je werkt dan als zelfstandige en staat in voor de volledige organisatie en administratie van je eigen gezinsopvang.

Lees er meer over op onze website.

• Lees meer over Hoe word ik onthaalouder?

Ik wil een crèche, kinderdagverblijf of groepsopvang starten. Ik wil onthaalouder worden. Ik wil kinderen opvangen.

Zin om je eigen kinderopvang voor baby’s en peuters te starten? Dan kan je organisator van een gezinsopvang of een groepsopvang worden. Je kan je ook als onthaalouder aansluiten bij een dienst voor onthaalouders of bij een organisator gaan werken. Ontdek er meer over op onze website.

• Lees meer over Hoe start ik een kinderopvang voor baby's en peuters?