Infrastructuur

Hoe zorg je in de kinderopvang voor een veilige en leuke infrastructuur voor de kinderen en begeleiders?

De minimale infrastructuurvereisten staan in de vergunningsvoorwaarden.. Voor kwaliteitsvolle opvang is het belangrijk ook hier aandacht aan te besteden:

• Zorg dat er voldoende ruimte is voor alle benodigde activiteiten, zoals onthaal, opbergen, koken, wassen, poetsen, vergaderen, en toiletbezoek.
• Creëer een aangename omgeving voor kinderen en begeleiders, waar jullie functioneel, veilig en gezond kunnen werken. Denk aan voldoende daglicht, zicht naar buiten, voldoende plafondhoogte, toegankelijkheid, een gezond binnenmilieu, aangename temperatuur, ergonomische inrichting en goede akoestiek.
• Stem de ruimte af op de behoeften van de kinderen en stimuleer hun ontwikkeling. Gebruik dimensie 5 ‘Omgeving’ van het zelfevaluatieinstrument MeMoQ om na te gaan of jouw opvanglocatie een inspirerende omgeving is voor kinderen.

Als een kind zich ergens veilig voelt, gaat het op ontdekking. De kunst is om de ruimtes zo in te richten dat een kind zich tegelijkertijd geborgen en uitgedaagd voelt. 

Kinderen voelen zich verloren in grote, onoverzichtelijke ruimtes.

• Deel een grote ruimte op in hoeken of speelzones: een overzichtelijke en duidelijk ingerichte ruimte toont de kinderen in één oogopslag wat zich waar afspeelt.
• Eten en slapen gebeurt bij voorkeur altijd op dezelfde plaats.
• Met kleine kinderen verander je best niet te vaak van ruimte.

• Creëer voldoende ruimte en bewegingsvrijheid.
• Zorg voor zintuiglijke prikkels, vooral voor de kleinsten, die nog niet kunnen kruipen of lopen. Zo kunnen ze rond zich heen kijken of met hun handjes verschillende materialen ontdekken. 
• Geef het speelgoed een vaste plek, zodat de kinderen zelf speelgoed kunnen nemen en terugzetten.
• Creëer ook rustige plekjes. Een kind moet zich uit de groep kunnen terugtrekken als het dat wil.
• Beperk het prikkelaanbod in de eetruimte, de slaapkamer en de plaats om huiswerk te maken. Daar werk je best met koele kleuren en een sobere decoratie. In deze ruimtes zet je best ook geen speelgoed.
• Bevorder de zelfstandigheid. Je kunt lage kapstokjes en een lage wastafel installeren of zorgen voor een vrije toegang tot het toilet.

• Maak ruimte voor de eigen spullen van ieder kind in de groepsruimte, zorg bijvoorbeeld voor een eigen kastje waar ze hun spulletjes in kunnen bewaren. Laat ze hun eigen knuffel meebrengen. Hang foto’s en knutselwerkjes van de kindjes op.
• Heb oog voor de cultuur van elk kind. Laat deze diversiteit terugkomen in het speelgoed, de decoratie, de berichtjes aan de muur, enz.  Zo voelt ieder kind zich thuis.
• Verbreek de uniformiteit. Geef ieder kind bijvoorbeeld een verschillend bedje, kastje en kapstokje. Zo creëer je op een ongedwongen manier huiselijkheid.

De kwaliteit van de binnenlucht en de omgeving beïnvloeden de gezondheid van jonge kinderen: temperatuur, luchtvochtigheid, rook, straling,…

Energiebesparende maatregelen hebben niet alleen een gunstig effect op je energiefactuur, je verbetert ook het binnenklimaat van je gebouw en je draagt bij aan de verbetering van het klimaat. Bij Het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA) kan je een gratis energiescan aanvragen, waarbij energiespecialisten onderzoeken hoe je je gebouw energie-efficiënter kan maken. Voor de energiebesparende maatregelen die in jouw gebouw nodig zijn kan je bij VIPA bovendien klimaatsubsidies krijgen.

Bij hoge energiekosten wil iedereen zijn verwarming een paar graden lager zetten om energie te besparen. Maar mag dat wel in de kinderopvang?

• Overweeg je om een gebouw te bouwen dat zowel kinderopvang als onderwijsvoorzieningen huisvest (gecombineerde infrastructuur)?  
• Wil je bouwen of verbouwen en het openstellen voor derden (multi-inzetbare infrastructuur)?  
• Wil je je gebouw zo ontwerpen dat het later eenvoudig van functie kan veranderen en ben je op zoek naar de juiste normen en procedures (aanpasbare infrastructuur)?  

Dan kan je je project voorleggen aan het Forum Multifunctionele Infrastructuur Zorg en Onderwijs of aan de Commissie Multifunctionele Infrastructuur.