Gezonde voeding en voedselveiligheid

Gezond eten leer je van jongs af aan. In de opvang krijgen kinderen gezond eten en drinken, dat hygiënisch wordt bereid.

Borstvoeding heeft veel voordelen voor mama, kind en de opvang. Daarom raden we aan om 6 maanden uitsluitend borstvoeding te geven. Daarna is borstvoeding positief als bijvoeding, tot 2 jaar of zolang mama en kind dit willen. 

Aangepaste flesvoeding bevat alle nodige voedingsstoffen voor de normale groei en ontwikkeling van een baby. Een correcte bereidingswijze is van groot belang. 

Ten laatste op 6 maanden starten we naast borstvoeding of melkvoeding met vaste voeding. Veel ouders starten tussen 4 en 6 maanden met groente- en fruitpapjes. Vanaf 18 maanden kan een peuter geleidelijk aan mee-eten met volwassenen.

We raden aan om de overgang naar vaste voeding af te stemmen met de ouders, zodat het kind zowel thuis als in de opvang dezelfde aanpak ervaart. Dit zorgt voor consistentie en helpt het kind zich beter aan te passen.

In samenwerking met Gezond leven vzw maakten we enkele video’s over de meest prangende vragen rond het eetmoment. 

• Voedselallergieën komen regelmatig voor bij kinderen, ook in de opvang. Soms zijn deze allergieën bekend, maar een kind kan ook onverwacht allergisch reageren, bijvoorbeeld bij de introductie van een nieuw voedingsmiddel of bij een sterkere reactie op iets waar eerder weinig op werd gereageerd.
• Een voedselallergie is geen reden om een kind te weren uit de opvang. Het is belangrijk om samen met de ouders te overleggen hoe je het beste kunt inspelen op de specifieke behoeften van het kind. Een goede communicatie tussen de opvang en de ouders is heel belangrijk.
  • Vraag eventueel aan de ouders aanvullende info die zij kregen van een diëtist of arts.
  • Overweeg om een medisch attest te vragen bij gevallen waar gedetailleerde medische informatie nodig is. 
  • Maak duidelijke afspraken met de ouders: 
    • Welke voedingsmiddelen of stoffen moet je vermijden? Staat dit altijd op het etiket van de verpakkingen? 
    • Welke signalen kunnen wijzen op een allergische reactie?
    • Bespreek ook wanneer het nodig is om zelf een arts in te schakelen.
  • Zorg ervoor dat de contactgegevens van de ouders altijd beschikbaar zijn. 
  • Neem bekende allergieën op in de inlichtingsfiche.
  • Informeer de medewerkers over de risico’s voor het kind met een allergie. Je kan eventueel een vorming te organiseren over dit thema.

Maaltijden 

• Van bereide maaltijden is het belangrijk dat je de samenstelling kent.
  • Wanneer je zelf maaltijden bereidt, werk dan met receptenfiches.
  • Als je werkt met een externe leverancier, maak dan duidelijke afspraken. Hij moet de afwezigheid van allergenen kunnen garanderen. 
• Als je de afwezigheid van een bepaald allergeen niet kan garanderen, kan je ouders vragen de maaltijden mee te brengen. 
  • Maak hierover duidelijke afspraken die eventueel worden vastgelegd in je huishoudelijk reglement of overeenkomst.
  • Laat ouders de meegebrachte maaltijd voorzien van een etiket met de naam van het kind en de datum van bereiding.
  • Maak afspraken om de veiligheid van de voedingsmiddelen te verzekeren. Ouders zijn verantwoordelijk voor de versheid, het hygiënisch bereiden, correct bewaren en vervoeren.
  • De wettelijke verplichting voor de groepsopvang rond traceerbaarheid geldt niet voor voedingswaren en bereide maaltijden die ouders uitzonderlijk meebrengen naar je opvang, bv. omwille van gezondheidsredenen.

Andere aandachtspunten

1. Zorg tijdens eetmomenten voor goed toezicht.
2. Laat kinderen hun handen en gezicht wassen voor en na de maaltijd, en zorg voor schoon materiaal. Schoonmaken met zeep verwijdert allergenen zoals pinda- en notensporen effectief.
3. Omdat allergische reacties onverwacht en snel kunnen optreden, is het belangrijk om vooraf te bedenken welke stappen je in zo'n geval zou nemen. Meer info bij crisisprocedure.

Voor gezinsopvang volstaat het om eenvoudige hygiëneregels toe te passen. Om je werkwijze te checken of verbeteren kan je de checklist hygiëne voor gezinsopvang gebruiken.

Groepsopvang moet voldoen aan de wettelijke verplichtingen van het FAVV (Federaal Agentschap voor Veiligheid van de Voedselketen). Je vindt ze terug in de autocontrolegids hieronder. Deze gids helpt je om een goed voedselveiligheidsbeleid op te stellen.