Ook gekend als morbilli.
Wat is het?
Mazelen behoren tot de meest besmettelijke infectieziekten en worden veroorzaakt door het mazelenvirus. Het gaat om een typische kinderziekte, die vooral voorkomt bij kinderen tussen 1 en 6 jaar. De ziekte duurt ongeveer twee weken en gaat vanzelf over, maar de kinderen kunnen heel ziek zijn door mazelen.
- Mazelen kunnen leiden tot complicaties zoals oorontsteking, diarree, longontsteking, keelontsteking of hersenontsteking. Hersenontsteking veroorzaakt vaak blijvende spasticiteit met ontwikkelingsachterstand.
- Mazelen kunnen verward worden met andere vlekjesziekten.
Heb je mazelen tijdens je zwangerschap, dan bestaat er een risico op vroeggeboorte, pril zwangerschapsverlies of misvorming van de foetus.
Symptomen
- rode vlekken die beginnen achter de oren en zich verspreiden over het hele lichaam in een periode van drie dagen
- hoge koorts
- erg zieke indruk, niet speels en niet actief
- oogontsteking en rode ogen
- hoesten, verkoudheid
- lopende neus
Besmetting
Mazelen worden overgedragen via:
- in de lucht zwevende vochtdruppeltjes uit neus, keel en mond
- direct contact met snot of slijm
- soms via besmette voorwerpen op oppervlakten
Een zieke persoon is besmettelijk vanaf een aantal dagen voor tot ongeveer 4 dagen na het begin van de rode vlekken. Heel vaak zijn er al andere kinderen besmet voordat je weet dat een kind mazelen heeft.
Vaccinatie
De vaccinatie tegen mazelen is opgenomen in het vaccinatieschema van de Hoge Gezondheidsraad op de leeftijd van 12 maanden en 10 tot 13 jaar.
Volwassenen geboren na 1970 die geen mazelen hebben doorgemaakt en geen of slechts één vaccin gehad hebben, plannen ook best een mazelen-bof-rubellavaccinatie (MBR) in bij hun behandelend arts. Na twee vaccinaties met minimaal een maand tussen ben je levenslang beschermd. Je kan je vaccinatiestatus checken op My Health Viewer of navragen bij je behandelende arts.
Reizen en mazelen
Op plaatsen in Europa waar de vaccinatiegraad de laatste jaren gezakt is, zijn de mazelen weer aan een opmars bezig. Reizen naar risicogebied kan gevaarlijk zijn als je niet gevaccineerd bent en in contact komt met de lokale bevolking. Daarom is het belangrijk om voor je vertrekt goed beschermd te zijn.
Bij een reis naar een risicogbeid kan een baby vanaf 6 maanden vervroegd extra gevaccineerd worden, ook in het consultatiebureau van Kind en Gezin. Dit geeft dan een onmiddellijke bescherming die vele maanden aanhoudt, maar niet blijvend is. Daarna dient het gewone vaccinatieschema te worden gevolgd met een dosis op 12 maanden en vaccinatie op 7 à 9 jaar.
Voor kinderen jonger dan 1 jaar in Brussel of Vlaanderen is het momenteel niet aanbevolen om vervroegd te vaccineren. Het is belangrijk dat iedereen die gevaccineerd kan worden in de omgeving van een baby ook daadwerkelijk gevaccineerd is.
Baby's jonger dan 6 maanden kunnen nog niet gevaccineerd worden: er zijn geen onderzoeken naar de effectiviteit en risico's van dit vaccin in deze leeftijdsgroep. Deze baby's hebben bovendien nog bescherming door antistoffen van de mama (door placenta en borstvoeding), maar die vermindert met de leeftijd.
Verzorging en aanpak
Mazelen zijn zo besmettelijk dat je de verspreiding van de ziekte moeilijk kan verhinderen.
In de opvang
Heb je een vermoeden van een geval van mazelen, neem dan contact op met:
- de arts Infectieziektebestrijding van Zorg en Gezondheid (contactgegevens per provincie). Deze dienst zal een risico-inschatting maken en als nodig maatregelen nemen.
- jouw dossierbeheerder.
Een brief aan de ouders van alle kinderen uit je opvang geef je mee na overleg met Zorg en Gezondheid.
Kan je kind naar de opvang komen?
Nee. Een kind met mazelen is te ziek om naar de opvang te komen. Je kind kan terug naar de opvang komen ten vroegste 4 dagen na het verschijnen van de uitslag. Omdat mazelen zeer besmettelijk is, zelfs voor het verschijnen van symptomen, zal dit het verspreiden van de ziekte niet tegenhouden.