Wanneer en hoe kies ik een geschikte opvang

Zoek opvang zodra je zwanger bent. Kinderopvang kiezen is heel persoonlijk. Ieder heeft zijn voorkeur en elk kind is anders. Elke opvang legt zijn eigen accenten. Het belangrijkste is dat jouw kind er zich goed voelt!

Wanneer je pas zwanger bent, lijkt de dag dat je baby naar de kinderopvang gaat nog veraf. Toch raden we aan om al op zoek te gaan naar kinderopvang, want in sommige regio’s zijn er wachtlijsten. Zo kan je op tijd een plek reserveren.

Contacteer het Lokaal Loket Kinderopvang in je gemeente. Je vindt er opvangadressen en hulp om te zoeken. Vaak is er een website waar alle info gebundeld is. 

Geen loket of centrale website in je gemeente? Contacteer zelf verschillende opvangadressen om te vragen wanneer er plaats is en of je kennis kan maken.

Praktisch

• De plaats van opvang
  • dichtbij de woonplaats, dichtbij het werk of op weg naar het werk
  • in de buurt van de grootouders
  • parking
• Het tijdstip van opvang 
  • hoeveel dagen per week
  • tijdens of buiten de kantooruren
  • op vaste tijdstippen/dagen of wisselend
  • tijdens het weekend
  • vakantieplanning
• De beschikbaarheid van familie of bekenden
  • af en toe hulp, voor de opvang zelf of om je kind te brengen of halen
  • specifieke wensen, bijvoorbeeld voor voeding of voor een specifieke zorgbehoefte

Financieel

• Inkomenstarief (afhankelijk van het inkomen) of een vrije prijs?
• Misschien een verminderd tarief?

Kwaliteit

• Check of de opvang een vergunning heeft. 
  • Zo weet je dat je opvang aan kwaliteitsvoorwaarden moet voldoen. 
  • Zonder vergunning mag een opvang geen baby’s of peuters opvangen en krijg je ook geen fiscaal attest voor de opvangkosten!
  • Op de website van Opgroeien kan je controleren of er een vergunning is en of er mogelijke problemen zijn met de vergunning. Je kan dit ook navragen bij de Kind en Gezin-Lijn. (Opgroeien is het agentschap waar Kind en Gezin toe behoort.)

Aanpak

• Voorkeur voor een gezinsopvang (onthaalouder) of een groepsopvang (kinderdagverblijf)?
• Pedagogische aanpak: hoe zorgt de opvang er voor dat je kind zich goed voelt en gestimuleerd wordt in zijn ontwikkeling?
• Klikt het met de kinderbegeleiders en verantwoordelijke?
• Hoeveel kinderen zijn er voor één kinderbegeleider? Wat is de groepsindeling?
• Hoe worden de ouders betrokken bij de opvang en hebben ze inspraak?

• De opvangkosten: de prijs, eventueel bijkomende kosten, voorschot, regeling als je kind afwezig is
• Openings- en sluitingsdagen
• Hoe ziet een doordeweekse dag er uit? Welke activiteiten? Wanneer buitenspelen?
• Hoe communiceren met elkaar?
• Het huishoudelijk reglement en de schriftelijke overeenkomst.
• Wat is de aanpak voor voeding? Borstvoeding of flesvoeding, maaltijden?
• Zieke kinderen: wanneer kan het naar de opvang en wanneer niet? Wat met geneesmiddelen? Wat als je kind ziek wordt tijdens de opvang?
• Hoe kan een kind komen wennen voor de eigenlijke opvang start?
• Hoe verloopt de overgang naar school?

De meeste kinderopvang moet voorrangsregels toepassen. Zij geven bij het toekennen van plaatsen voorrang aan gezinnen die aan bepaalde  kenmerken voldoen.

• Voorrangsregels bepalen wie meer kans heeft op een opvangplaats.
• Ze gelden in opvang met inkomenstarief of als de opvang ze vrijwillig toepast.
  • Je krijgt voorrang als het gezin 80% werkt of een opleiding volgt; een pleegkind hebt of een broer/zus in de opvang.
  • De opvang kiest zelf wie binnen die groep het eerst opvang krijgt.
• Je vult een verklaring op eer in. Je toont je situatie aan met documenten als de opvang dat vraagt.

Kinderopvang voor baby's en peuters 

• met inkomenstarief: deze opvang moet wettelijke voorrangsregels toepassen. De meeste opvang valt hieronder.
• zonder inkomenstarief: de opvang kiest zelf of ze voorrang geeft en aan wie.
• met plussubsidie: een beperkt aantal voorzieningen moeten absoluut voorrang geven aan kwetsbare gezinnen

Buitenschoolse opvang voor schoolkinderen

De opvang kiest zelf of er voorrangsregels gelden.

Heb je opvang nodig om te werken of een opleiding te volgen die gericht is op werk? Dan val je onder de groep met voorrang. Binnen die groep kiest de opvang zelf welke van deze groepen voorrang krijgen:

• het gezin dat in totaal gemiddeld:
  • minstens 80% werkt,
  • of minstens 80% een dagopleiding gericht op werk volgt (ook Nederlands leren of trajectbegeleiding naar werk telt mee),
  • of minstens 80% de combinatie maakt van werk en dagopleiding gericht op werk
• kinderen met een broer of zus in dezelfde opvang
• pleegkinderen

Bij gezinnen met twee ouders wordt gekeken naar het gemiddelde percentage werk of opleiding.

• Voorbeeld 1: Ouder A werkt 100%, ouder B werkt 60% → gemiddeld 80% → je krijgt voorrang
• Voorbeeld 2: Ouder C werkt 50%, ouder D werkt 80% → gemiddeld 65% → je krijgt geen voorrang

Een opvang mag voor maximaal 10% van de opgevangen kinderen afwijken van de voorrangsregels. 

Bij je aanvraag voor een plaats vul je een verklaring op eer in. Daarin geef je aan hoeveel je werkt of zal werken op het moment dat je kind naar de opvang gaat.

Wat geef je aan?

• Alleenstaande: ik werk nu 4/5de of ik zal 4/5de werken zodra mijn kind in de opvang start.
• Partners: mijn partner en ik werken gemiddeld 4/5de of zullen 4/5de werken zodra het kind in de opvang start.

Bewijs

• De opvang mag vragen om bewijs dat je verklaring klopt met je situatie.
• Blijkt later dat je situatie niet overeenkomt met je verklaring? Dan mag de opvang de beslissing over de opvangplaats herbekijken.
• Je kan je verklaring staven met een van deze documenten: