Wanneer en hoe kies ik een geschikte opvang

Zoek opvang zodra je zwanger bent. Kinderopvang kiezen is heel persoonlijk. Ieder heeft zijn voorkeur en elk kind is anders. Elke opvang legt zijn eigen accenten. Het belangrijkste is dat jouw kind er zich goed voelt!

Wanneer je pas zwanger bent, lijkt de dag dat je baby naar de kinderopvang gaat nog veraf. Toch raden we aan om al op zoek te gaan naar kinderopvang, want in sommige regio’s zijn er wachtlijsten. Zo kan je op tijd een plek reserveren.

Contacteer het Lokaal Loket Kinderopvang in je gemeente. Je vindt er opvangadressen en hulp om te zoeken. Vaak is er een website waar alle info gebundeld is. 

Geen loket of centrale website in je gemeente? Contacteer zelf verschillende opvangadressen om te vragen wanneer er plaats is en of je kennis kan maken.

Praktisch

• De plaats van opvang
  • dichtbij de woonplaats, dichtbij het werk of op weg naar het werk
  • in de buurt van de grootouders
  • parking
• Het tijdstip van opvang 
  • hoeveel dagen per week
  • tijdens of buiten de kantooruren
  • op vaste tijdstippen/dagen of wisselend
  • tijdens het weekend
  • vakantieplanning
• De beschikbaarheid van familie of bekenden
  • af en toe hulp, voor de opvang zelf of om je kind te brengen of halen
  • specifieke wensen, bijvoorbeeld voor voeding of voor een specifieke zorgbehoefte

Financieel

• Inkomenstarief (afhankelijk van het inkomen) of een vrije prijs?
• Misschien een verminderd tarief?

Kwaliteit

• Check of de opvang een vergunning heeft. 
  • Zo weet je dat je opvang aan kwaliteitsvoorwaarden moet voldoen. 
  • Zonder vergunning mag een opvang geen baby’s of peuters opvangen en krijg je ook geen fiscaal attest voor de opvangkosten!
  • Op de website van Opgroeien kan je controleren of er een vergunning is en of er mogelijke problemen zijn met de vergunning. Je kan dit ook navragen bij de Kind en Gezin-Lijn. (Opgroeien is het agentschap waar Kind en Gezin toe behoort.)

Aanpak

• Voorkeur voor een gezinsopvang (onthaalouder) of een groepsopvang (kinderdagverblijf)?
• Pedagogische aanpak: hoe zorgt de opvang er voor dat je kind zich goed voelt en gestimuleerd wordt in zijn ontwikkeling?
• Klikt het met de kinderbegeleiders en verantwoordelijke?
• Hoeveel kinderen zijn er voor één kinderbegeleider? Wat is de groepsindeling?
• Hoe worden de ouders betrokken bij de opvang en hebben ze inspraak?

• De opvangkosten: de prijs, eventueel bijkomende kosten, voorschot, regeling als je kind afwezig is
• Openings- en sluitingsdagen
• Hoe ziet een doordeweekse dag er uit? Welke activiteiten? Wanneer buitenspelen?
• Hoe communiceren met elkaar?
• Het huishoudelijk reglement en de schriftelijke overeenkomst.
• Wat is de aanpak voor voeding? Borstvoeding of flesvoeding, maaltijden?
• Zieke kinderen: wanneer kan het naar de opvang en wanneer niet? Wat met geneesmiddelen? Wat als je kind ziek wordt tijdens de opvang?
• Hoe kan een kind komen wennen voor de eigenlijke opvang start?
• Hoe verloopt de overgang naar school?

• Kinderopvang waar je inkomenstarief betaalt, moet wettelijk voorrang geven aan specifieke gezinnen of kinderen. 
• Kinderopvang die geen inkomenstarief vraagt, heeft de vrijheid om zelf te bepalen aan welke gezinnen of kinderen zij voorrang geeft.

De opvang zal de nieuwe regels toepassen wanneer meerdere ouders vanaf 1 april 2024 gelijktijdig een aanvraag voor opvangplaatsen indienen.

Aanvragen die vóór 1 april 2024 zijn ingediend, vallen niet onder de nieuwe regels.

Het gezin dat kinderopvang nodig heeft om te werken of om een opleiding te volgen die gericht is op werk, krijgt voorrang. Binnen deze groep geeft de opvang absolute voorrang aan: 

1. het gezin dat in totaal gemiddeld 
   - of minstens 80% werkt
   - of minstens 80% een dagopleiding volgt gericht op werk (ook Nederlandse les of trajectbegeleiding naar werk komen in aanmerking)
   - of minstens 80% de combinatie maakt van werk en dagopleiding gericht op werk  
2. broers of zussen van kinderen die gelijktijdig naar dezelfde kinderopvang gaan  
3. pleegkinderen

De kinderopvang bepaalt zelf welke van deze drie groepen voorrang krijgt.  

De ouders moeten samen minstens gemiddeld 80% werken of 80% dagopleiding volgen. 

• Voorbeeld 1: ouder A werkt 100% en ouder B 60% = gemiddeld 80% Dit gezin voldoet aan de voorwaarde.
• Voorbeeld 2: ouder C werkt 50% en ouder D 80% = gemiddeld 65%. Dit gezin voldoet niet aan de voorwaarde.

Bij het indienen van de aanvraag onderteken je een verklaring op eer over je tewerkstelling of opleiding. Omdat het soms moeilijk is om in te schatten hoeveel je bij aanvang van de opvang zal werken, is deze verklaring ruim geformuleerd.

• Alleenstaande: ik werk momenteel 4/5de of ik zal 4/5de werken op het moment dat mijn kindje naar de opvang gaat. 
• Partners: mijn partner en ik werken gemiddeld 4/5de of zullen 4/5de werken op het moment dat mijn/ons kindje naar de opvang gaat.

Je moet de verklaring kunnen aantonen met documenten:

De situatie op het moment van de aanvraag is doorslaggevend. Je moet kunnen aantonen dat je verklaring op eer  overeenkomt met de werkelijkheid op dat moment. 

Veranderingen in de gezinssituatie tijdens de opvangperiode hebben geen invloed op de voorrang.