Seksuele ontwikkeling

Seksualiteit maakt deel uit van de ontwikkeling van een kind. Kinderen beleven dit anders dan volwassenen. Bij kinderen gaat seksualiteit over je lichaam ontdekken, verschillen tussen jongens en meisjes, elkaar lief vinden en knuffelen.

Ga snel naar

    Het lichaam ontdekken

    Kinderen ontdekken hun lichaam al vroeg en ook een kind beleeft het plezier bij de aanrakingen van het eigen lichaam. Deze vroege vorm van seksualiteit is een sociaal leerproces. Een kind heeft behoefte aan lichamelijke nabijheid van zijn ouders, knuffels en veiligheid. Als het kind de nodige ruimte krijgt om te ontdekken wat fijn voelt en wat niet, zal het leren om geleidelijk aan met anderen gezonde, intieme relaties aan te gaan.

    Fases bij jonge kinderen

    Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, geeft voor alle leeftijden gepaste informatie over de ontwikkelingsfase van de seksualiteit.

    Kunnen baby's erecties krijgen?

    Baby's kunnen al erecties krijgen. Die kunnen met seksuele gevoelens gepaard gaan. Maar baby's hebben er geen seksuele fantasieën bij, volwassenen wel. 

    Jongens (vanaf zes maanden) en meisjes (vanaf negen maanden) pakken hun geslachtsdelen vast. Die aanrakingen gebeuren nog niet doelbewust, maar voelen wel prettig aan. Vanaf hun eerste verjaardag kunnen jongens en meisjes min of meer bewust naar hun geslachtsdelen grijpen. Die aanraking ervaren ze als prettig. Dat noemen we auto-erotisch gedrag. 

    (bron: seksualiteit.be)

    Waarom gebruiken peuters graag 'vieze' woorden?

    Peuters vinden het leuk om van alles en nog wat uit te proberen, ook nieuwe en rare woorden. 'Vieze' woorden zijn nog veel spannender. Dan kunnen ze ook testen hoe de omgeving erop reageert. Als je boos wordt, doen ze er graag nog een schepje bovenop. Geen paniek, met een ongezonde seksuele belangstelling heeft dat niets te maken. Begrens als dit gedrag kwetsend of beledigend wordt. 

    (bron: seksualiteit.be)

    Kinderen begeleiden in hun seksuele ontwikkeling

    Niet iedereen praat makkelijk met kinderen over seks. Toch is het van belang een kind hierbij te begeleiden. Ontspannen omgaan met seksualiteit geeft een kind een positief gevoel: het is iets waarvan ze kunnen genieten. Een kind moet uiteraard leren dat het niet in het openbaar aan zijn geslachtsorganen kan zitten en dat het de ander moeten respecteren. 

    Een handig letterwoord om na te denken op welke manier je de gesprekken met je kind over seksualiteit kan aanpakken, is LOVE

    • Let op je kind: weet waar hij/zij mee bezig is, hou de vinger aan de pols wat veranderend gedrag betreft. 
    • Open communicatie: niet alleen waarschuwen over gevaren en risico’s van seks, maar ook eens vragen hoe het voelt om verliefd te zijn, of vertellen over de lichamelijke verschillen tussen jongens en meisjes.
    • Voorbeeld: je omgang met je partner of andere mensen, en hoe je praat over anderen hun seksleven, vertelt veel over hoe je hierover denkt. Denk na over de woorden die je zelf gebruikt om mensen te benoemen.
    • Er zijn voor je kinderen: kinderen moeten weten dat ze altijd bij hun ouders terecht kunnen. Ze hebben enerzijds privacy en ruimte nodig om te experimenteren, anderzijds blijft de ouderlijke steun erg belangrijk.

    Ontoelaatbaar 

    Elke situatie waarin een kind wordt gedwongen seksuele daden te ondergaan of uit te voeren is ontoelaatbaar. Het kan hierbij gaan van subtiele vernederingen tot ernstig lichamelijk geweld. Ook het bewust laten zien van expliciete seksuele daden/beelden beschouwen wel als ongewenst gedrag naar kinderen toe. 

    Het gaat dus om elke vorm van seksueel of seksueel gericht gedrag, of het nu verbaal, non-verbaal, bewust of onbewust tot uiting komt, dat als negatief, ongewenst en opgedrongen wordt ervaren, onafhankelijk van de situatie, ongeacht de plaats of de tijd wanneer het zich afspeelt.

    Brochure: Seksuele opvoeding van kinderen 0-6 jaar

    brochure seksuele opvoeding

    Seksuele opvoeding van kinderen 0-6 jaarIn de brochure ‘Seksuele opvoeding van kinderen 0-6 jaar‘ van Rutgers, het Nederlandse kenniscentrum rond seksualiteit, wordt stapsgewijs in tekst en illustraties uitgelegd welke ontwikkeling kinderen tussen de 0 en 6 jaar doorlopen en hoe je als ouders je kind hierin kunt begeleiden

    Onder meer onderwerpen als ‘ontdekken & onderzoeken’, ‘spelregels’ en ‘weerbaar maken’ komen aan bod. In de brochure worden vragen van ouders beantwoord en er staan handige tips in hoe je kunt omgaan met vragen van kinderen.