Veilig speelgoed

Waar moet je rekening mee houden als je speelgoed (nieuw of tweedehands) aankoopt of uitleent? We geven een overzicht per leeftijd. Zelfgemaakt speelgoed komt hier niet aan bod.

Speelgoed dat in Europa verkocht wordt, moet aan de Europese speelgoedrichtlijn (2009/48/EG) voldoen. Een fabrikant van speelgoed verklaart dat hij aan alle veiligheidseisen voldoet door een CE-markering aan te brengen op het speelgoed.  

De FOD economie doet regelmatig marktonderzoek waarbij bepaalde producten onder de loep genomen worden om te controleren of ze aan alle veiligheidseisen voldoen. Het gebeurt dat na dergelijk marktonderzoek bepaalde producten uit de handel worden gehaald. Meer informatie hierover op Veilig speelgoed? Tips voor de consument (FOD Economie).

Gebruik je gezond verstand als je speelgoed wil aankopen. Er zijn een aantal zaken waar je kan op letten. Het geeft je meer garantie op een betrouwbare fabrikant en een veilig product.

1. Er is een CE-markering aangebracht.
2. De firmanaam/merkteken en adresgegevens van fabrikant en/of invoerder staan op het speelgoed vermeld.
3. Er is een heldere gebruiksaanwijzing bijgevoegd.
4. De winkel of webwinkel is bekend en betrouwbaar.

Daarnaast kan je zelf een aantal zaken checken:  

1. Is het speelgoed aangepast aan de leeftijd van je kind? 
2. Is het niet te luidruchtig? 
3. Heeft het geen eigenaardige of sterke geur? 
4. Zijn batterijen goed afgeschermd? 
5. Controleer extra op kleine onderdelen of losse stiksels als het speelgoed bedoeld is voor kinderen jonger dan 3 jaar.

Ook met speelgoed dat perfect veilig was bij aankoop kan er nog iets misgaan bv. door verkeerd gebruik, door slijtage, door vervuiling ...

• Blijf in de buurt en hou actief toezicht als je kind aan het spelen is. 
• Controleer regelmatig de staat van het speelgoed:
  • Versleten en kapot speelgoed hoort niet thuis in de speelgoedkoffer.
  • Ook vuil speelgoed vormt een risico, zeker als het in de mond gestoken wordt. Speelgoed kan je reinigen met water en zeep. Heel wat speelgoed is ook geschikt voor de vaatwasmachine. In badspeeltjes ontstaat snel bacterievorming. Gooi ze regelmatig weg. 
• Negeer nooit de waarschuwing 'Niet geschikt voor kinderen onder de 3 jaar'. Speelgoed voor ouderen kinderen heeft soms kleine onderdelen die voor een baby of peuter gevaar op verstikking kunnen opleveren.
• Hou kleine onderdelen zoals knikkers, kleine gummiballetjes, munten, magneetjes, kralen, elastiekjes, surprise-speelgoedjes uit snacks... uit de buurt van kleine kinderen. Controleer ook altijd de speelhoek op zoekgeraakte spulletjes. 
• Let op bij het vervangen van batterijen. Kijk na of ze goed vast zitten en laat geen batterijen rondslingeren. Bewaar sowieso alle speelgoed met batterijen buiten het bereik van kleine kinderen en laat hen er enkel onder toezicht mee spelen.
• Sommige voorwerpen hebben risico op verstikking, zoals een plastiek zak, een speelgoedkoffer ... Een speelgoedkoffer moet daarom luchtopeningen hebben en mag niet automatisch kunnen dichtgaan.
• Opruimen na het spelen voorkomt ongevallen. 

Je kent het wel: je kocht nieuw speelgoed en je kind heeft alleen maar interesse in de doos. De keukenkast met plastiek potjes is veel meer in trek dan de speelgoedkist. Niks gaat boven een echt kookpot met een houten lepel om te trommelen. Om nog te zwijgen van de schat aan spelmateriaal dat je in de natuur kan vinden. 

Recuperatiemateriaal, ‘echte’ voorwerpen, natuurlijke elementen ... ook wel 'loose parts' genoemd zijn niet gemaakt als speelgoed en dragen dus geen CE-keurmerk of hebben geen leeftijdsindicatie. Er wordt ook geen gebruiksaanwijzing bij geleverd waardoor je helemaal zelf kan kiezen hoe je ermee speelt. 

Bij dit soort spelmateriaal ben je nog meer aangewezen op je gezond verstand om in te schatten of het veilig en geschikt is voor jouw kind om mee te spelen.

Een aantal zaken die je kan onderzoeken: 

• Kan het breken? Is het na het breken nog veilig genoeg? 
• Zijn er scherpe hoeken of randen aan? 
• Is er een chemisch risico (bv. giftige vernis of verf)?
• Is er onzichtbaar gevaar?  
• Komen er splinters of stukken af? 

Materiaal dat kinderen in de mond steken, check je extra goed en regelmatig opnieuw.   

Op Loose parts play: niets wordt alles vind je meer info over spelen met materiaal met een open einde, dat kinderen zelf invullen, vastpakken, verzamelen, verplaatsen en ontdekken. Geen klassiek speelgoed, maar alles wat in de echte wereld te vinden is.