Gezondheid en vaccinatie

Om de kans op een vlotte bevruchting en zwangerschap te verhogen kan je al enkel dingen nagaan. Een consult bij de gynaecoloog die kan nakijken of alles in orde is, een bezoekje aan de tandarts voor een goede mondhygiëne en een extra check bij de arts op enkele ziektes die je wel of niet gehad hebt.

Tijdens het ‘preconceptioneel consult’ brengt een arts of vroedvrouw het volgende aan bod:

• Een risico-evaluatie door bevragen van de persoonlijke en familiale voorgeschiedenis, infecties, levensstijl, werkomgeving, medicatie, …: bij specifieke risico’s zal hij/zij dit met de cliënte bespreken, advies geven, eventueel een therapie aanpassen en indien nodig voor specialistisch advies doorsturen. Verhoogde risico’s die voor de bevruchting moeten worden aangepakt zijn o.a. voorafbestaande astma, hypertensie, diabetes, epilepsie, schildklierlijden, roken, overgewicht, problematisch alcoholgebruik, ...
• Het advies om liefst nog voor een zwangerschap te stoppen met roken en alcoholgebruik te vermijden.
• De aanbeveling om dagelijks een supplement van foliumzuur in te nemen. 
• Een bloedafname (eventueel) om antistoffen voor toxoplasmose en rubella te bepalen. Als de vrouw niet beschermd is tegen rubella, wordt er gevaccineerd. Als ze niet beschermd is tegen toxoplasmose, krijgt ze informatie over de te nemen hygiënische maatregelen.

Consulteer bij een kinderwens een tandarts voor een preventief nazicht. Niet alleen letsels door tandbederf, maar ook bv. tandvleesontstekingen worden best behandeld voor de zwangerschap.

Iedere zwangerschap kost je een tand is een fabel. Het is wel zo dat de ontwikkeling van het ongeboren kind veel calcium vereist, maar deze bouwstof komt niet uit de tanden van de moeder.

Extra aandacht voor mondgezondheid is wel essentieel. Een slechte mondhygiëne kan de zwangerschap immers vanaf het prille begin ongunstig beïnvloeden. Vanuit een ontstoken tandomgeving worden heel wat stoffen geproduceerd die niet alleen lokaal, maar via het bloed, ook elders in het lichaam voor problemen kunnen zorgen.

Een goede mondverzorging komt dus niet alleen de gezondheid van de mama ten goede, maar vermindert ook de kans op overdracht van ziektekiemen naar de baby.
 

Een kind is letterlijk een versmelting van de genetische kenmerken (chromosomen) van zijn ouders. Soms kan een erfelijkheidsonderzoek meer informatie geven over mogelijke risico's. Dit kan belangrijk zijn bij het maken van een bewuste keuze voor het al dan niet krijgen van kinderen.

Overweeg erfelijkheidsadvies als er een voorgeschiedenis bestaat.

• Er is al een kind met een aangeboren afwijking of een chronische aandoening.
• Er is een aangeboren afwijking vastgesteld bij een van de toekomstige ouders.
• Er komen in 1 van de 2 families of in de 2 families aangeboren afwijkingen en/of chronische aandoeningen voor.
• Er is een verwantschap tussen de toekomstige ouders.
• De mama is ouder dan 40 jaar.
• De mama heeft herhaalde miskramen gehad.

De arts of vroedvrouw brengt bij nood aan erfelijkheidsadvies mensen met een kinderwens in contact met een centrum voor erfelijkheidsonderzoek:

Het is raadzaam om al voor een zwangerschap met een arts na te gaan welke ziekten de toekomstige mama vroeger doormaakte en welke vaccinaties ze gekregen heeft. Zo kunnen eventuele ontbrekende vaccins nog voor de zwangerschap worden toegediend.

Een toekomstige mama die zich laat vaccineren, beschermt niet alleen zichzelf, maar ook het kindje. Eens zwanger, kunnen bepaalde vaccins niet meer toegediend worden.

Laat meteen ook nakijken of de andere gezinsleden voldoende gevaccineerd zijn. Ook zij kunnen een ziekte overdragen als het kindje geboren is. 

Rubella (rodehond) kan tijdens een zwangerschap ernstige gevolgen hebben voor de baby, zoals bv. gehoorschade. Het is dus belangrijk dat wordt nagegaan of de vrouw beschermd is tegen deze ziekte. Als dit niet zo is, dan kan een arts alsnog het combinatievaccin tegen mazelen, bof en rodehond toedienen.

Na de vaccinatie moet een vrouw 1 maand wachten om zwanger te worden.

Bij een kinderwens wordt best gecontroleerd of de aanstaande moeder besmet is met hepatitis B. Als ze besmet is, moet de pasgeboren baby direct na de geboorte zowel specifieke antistoffen als een vaccinatie tegen hepatitis B krijgen.

Baby's zijn erg vatbaar voor kinkhoest. Bij baby's is de ziekte ernstig (zelfs dodelijk) en de vaccinaties voor de baby zelf hebben even tijd nodig om voldoende bescherming op te bouwen. Om die groep van kinderen te beschermen is het belangrijk dat alle volwassenen, zich laten vaccineren om te vermijden dat zij kinkhoest doorgeven aan jonge, nog niet gevaccineerde baby's.

Voor alle volwassenen wordt de toediening van één dosis dTpa (vaccin tegen difterie, tetanus en kinkhoest voor volwassenen) aanbevolen, ongeacht de voorgeschiedenis van een (volledige of onvolledige) kinkhoestvaccinatie, en zeker diegenen die in contact komen met zuigelingen volgens het principe van de ‘cocoonvaccinatie’ (vb. jonge of toekomstige ouders, grootouders en hun naaste familiecontacten alsook het verzorgend personeel van pediatrische diensten, materniteiten en kinderdagverblijven en onthaalmoeders van jonge kinderen).

Voor iedere zwangere vrouw wordt kinkhoestvaccinatie tussen week 24 en week 32 van de zwangerschap aanbevolen en dat bij elke zwangerschap. De vrouw maakt na vaccinatie antistoffen aan tegen kinkhoest en deze worden via de placenta doorgegeven aan de foetus. Zo wordt is de zuigeling van bij geboorte al beschermd tegen kinkhoest.
Indien de vaccinatie niet tijdens de zwangerschap wordt gegeven, wordt ze zo snel mogelijk postpartum toegediend als onderdeel van de cocoonstrategie.

Voor zwangere vrouwen is het vaccin gratis.

Het is aangewezen om zich voor de zwangerschap te laten onderzoeken op diabetes, epilepsie, aids, gonorroe, hepatitis B, herpes vaginalis, syfilis, cytomegalovirus, toxoplasmose, ... Dit zijn ziekten van de ouder(s) die het kind tijdens de zwangerschap en/of geboorte kunnen beïnvloeden.

Vraag meer informatie bij een arts of vroedvrouw.