Ongemakken en kwaaltjes

Zwanger zijn vergt veel energie: je kindje groeit, je lichaam verandert … En dat kan wat ongemakken met zich meebrengen. Wees gerust, meestal zijn deze ongemakken onschuldig en van voorbijgaande aard. Op deze pagina vind je tal van tips om de ongemakken te proberen verhelpen.

Aambeien zijn ‘spataders’ aan het uiteinde van de darm door verstopping en/of druk op de anus.

Tips

• Voorkom verstopping.
• Zorg voor een goede hygiëne (eventueel spoelen met koud water) na de stoelgang.

Hormonale veranderingen tijdens je zwangerschap kunnen ervoor zorgen dat de onderste sluitspier van je slokdarm minder goed werkt. Bovendien verhoogt de groei van je baarmoeder de druk op je maag. Dit veroorzaakt brandend maagzuur. 

Tips

• Eet meerdere kleine maaltijden per dag in plaats van minder frequent zware maaltijden.
• Eet langzaam en kauw goed.
• Vermijd sterke koffie en zure of bruisende dranken. 
• Eet geen vette, zure of pikante voeding.
• Zit goed rechtop.
• Slaap met het bovenlichaam verhoogd.

Tips

• Verander langzaam van een liggende houding naar een zittende houding. Sta daarna ook traag recht uit zittende houding.
• Blijf niet te lang staan zonder te bewegen.

De vaginale afscheiding neemt toe door onder andere hormonale veranderingen. Zorg voor een goede hygiëne.

Je darmspieren zijn minder actief onder andere door de hormonale veranderingen.

Tips

• Drink minstens 1,5 liter water gespreid over de hele dag.
• Eet vezelrijke voeding, zoals groenten, fruit, muesli en volkorenproducten. Ook geweekte pruimen, peperkoek, vers fruitsap en speculaas kunnen de stoelgang bevorderen.
• Beweeg voldoende.
• Neem rustig de tijd om naar het toilet te gaan, ook op het werk.

De oorzaak van kuitkrampen is onduidelijk. Kuitkrampen treden vooral ’s nachts op.

Tips

• Doe rekoefeningen. 
• Masseer je kuit van onder naar boven. 
• Loop blootsvoets op een koude vloer.
• Slaap met de voeten iets hoger.

Door hormonale veranderingen kunnen borsten af en toe gaan lekken. Het gebeurt bijvoorbeeld als je onder een warme douche staat, tijdens het vrijen of ’s nachts terwijl je slaapt. Dat kan behoorlijk vervelend zijn. Probeer niet de melk uit je borst te masseren, want dat stimuleert net de melkproductie. Je kan wasbare of wegwerp-borstkompressen dragen om het lekken op te vangen. Draag ook een goed passende en ondersteunende beha.

Sommige vrouwen lekken slechts een paar druppeltjes melk tijdens de zwangerschap, anderen veel meer. Het kan dat er pas na de bevalling voor het eerst moedermelk uit je borsten komt. Als je borsten niet lekken tijdens de zwangerschap, zegt dat niets over de melkproductie na de geboorte.

Misselijkheid en braken ontstaan door de hormonale veranderingen en komen vooral de eerste 3 maanden van de zwangerschap voor. Hoewel je vaak hoort spreken over ochtendmisselijkheid, kan de misselijkheid soms de hele dag aanhouden.

Tips

• Eet een beschuit, toast, sneetje brood of een potje yoghurt vóór je uit bed komt. 
• Drink onmiddellijk bij het opstaan een glas lauw water of vruchtensap.
• Neem een licht ontbijt.
• Drink voldoende water.
• Eet meerdere lichte maaltijden in plaats van een zware maaltijd.
• Ga even liggen na elke maaltijd.
• Vermijd sterk gekruide en vette maaltijden.
• Vermijd hinderlijke geuren.
• Eet nog een lichte maaltijd vóór het slapengaan.

Rug- en bekkenpijn ontstaan door het toegenomen gewicht van je baarmoeder, hormonale veranderingen en een verschuiving van je zwaartepunt.

Tips

• Verzorg je houding, ook als je zit. 
• Ontlast je rug. Buig niet voorover bij het tillen, maar ga door je knieën. 
• Neem een goede, stabiele houding aan bij het rusten, bij voorkeur op de linkerzij met je onderste been gestrekt en je bovenste been gebogen.
• Draag geen schoenen met hoge hakken.
• Raadpleeg een kinesitherapeut met ervaring in de begeleiding van zwangere vrouwen.

Vermoeidheid treedt vooral in het begin van je zwangerschap op, minder in het 2de trimester van je zwangerschap. Naar het einde van je zwangerschap toe kunnen emotionele spanningen, tekort aan slaap door de bewegingen van het kindje, een moeilijke slaaphouding, spierkrampen, vaker plassen … opnieuw voor vermoeidheid zorgen.

Tips

• Rust voldoende. Probeer een middagdutje te doen. 
• Slaap bij voorkeur op de linkerzijde, voor een betere doorbloeding van de moederkoek. 
• Zorg voor voldoende lichaamsbeweging, dat verbetert je slaap. Kies ’s avonds meer ontspannende activiteiten zoals zwemmen, yoga of wandelen. 
• Isoleer je slaapkamer tegen lawaai en licht. 
• Zorg voor een ideale temperatuur en verluchting in je slaapkamer. Overdreven warmte of koude kan de slaap verstoren. 
• Zowel honger als een volle maag kunnen slaap verstoren. Een lichte maaltijd vóór het slapengaan kan je slaap bevorderen. 
• Drink geen grote hoeveelheden water 's avonds. Zo moet je minder vaak opstaan om te plassen.  
• Vermijd cafeïne (bv. koffie, thee of cola). 
• Als je niet kan inslapen, sta dan even op om te ontspannen. Inspanning doen om in te slapen helpt toch niet.
• Hou rekening met het aantal uren slaap dat je nodig hebt, de individuele verschillen hierin en je biologische klok. Ben je een ochtendmens, dan blijf je best niet avonden na elkaar laat wakker. Ben je een langslaper, dan neem je het best voldoende tijd om te slapen en probeer je best niet minder te slapen dan je nodig hebt.
• Bereid je het laatste halfuur van de dag voor op het slapen. Zorg voor een zekere routine: bv. tafel dekken, omkleden, wassen en tanden poetsen. Zo krijgt je lichaam het teken dat het bijna tijd is om te slapen.
• Ga pas slapen als de vermoeidheid toeslaat. Ga bij opkomende slaperigheid naar bed in plaats van in slaap te vallen in de zetel.
• Bouw rust en ontspanning in voor het slapengaan.
• Help elkaar in het huishouden en bij de verzorging van jullie andere kinderen. Schakel eventueel huishoudelijke hulp in.
• Praat met de werkgever over verlofmogelijkheden.

Spataders zijn uitgezette bloedvaten die vooral op benen en in knieholten voorkomen. Ze ontstaan door hormonale veranderingen, druk van de baarmoeder, toename van het bloedvolume, erfelijkheid, overgewicht, vochtophoping in de benen, meerdere zwangerschappen, langdurig rechtstaan, leeftijd …

Tips

• Beweeg veel: wandelen, fietsen en zwemmen zijn ideaal. 
• Sta of zit niet te lang, maar beweeg tussenin.
• Laat je voeten verhoogd rusten (bv. op een voetenbankje). 
• Draag eventueel steunkousen. Trek ze aan in liggende houding, voordat je opstaat.
• Masseer je benen vanaf de enkel naar het bovenbeen.

Spataders kunnen niet verwijderd worden tijdens de zwangerschap.

Je baarmoeder en je baby groeien en drukken op je blaas, waardoor je steeds vaker zal moeten plassen. Drink voldoende overdag en niet te veel voor je gaat slapen. 

Vochtophopingen nemen toe naar het einde van je zwangerschap, door de druk van je baarmoeder op de grote lichaamsaders in je buik en een toename van het bloedvolume tijdens je zwangerschap. De meeste zwangere vrouwen hebben last van vochtophopingen in voeten en enkels.

Tips

• Rust met je voeten verhoogd en lichtjes gebogen benen. 
• Slaap met de benen iets hoger. 
• Draag eventueel steun- of drukkousen. Trek ze liggend aan vóór je opstaat.

Zwangerschapsstriemen zijn donkere strepen in de huid op de buik, borsten en bovenbenen die ontstaan omdat je huid uitrekt. Ze verbleken na de zwangerschap, maar laten toch witte, onderhuidse littekens na.

Wrijf je huid dagelijks in met amandelolie of een hydraterende crème. Wondermiddeltjes tegen zwangerschapsstriemen bestaan niet.

De baarmoederspier trekt ook tijdens de zwangerschap al samen. Je kan dit eventueel merken doordat je buik hard aanvoelt (vaak ’s avonds en in de vroege ochtend). Deze onschuldige samentrekkingen zijn zwak, onregelmatig en doen geen pijn. Vaak merk je ze nauwelijks op.