Een kind slaan of ruw behandelen?

Het is misschien al gebeurd dat je je kind een tik gaf of harder hebt aangepakt dan je wilde. En dat je dit deed op een moment dat je moe was of geen uitweg zag, je zelfcontrole verloor. 

Uit de Gezinsenquête van het departement Zorg (2021) blijkt dat meer dan negen op de tien ouders vinden dat ze goed in staat zijn om voor hun kinderen te zorgen. Tegelijk geeft één op drie ouders ook aan dat ouderschap moeilijker is dan gedacht. Een vierde van de ouders zegt dat ze, hoewel ze hun best doen, soms het gevoel hebben dat ze hun kind niet in de hand hebben. Bovendien zegt een kwart van de ouders dat de opvoeding hen emotioneel uitput, en een vijfde ervaart fysieke uitputting. 

Er zijn heel wat manieren van ‘straffen’ van kinderen die we als geweld beschouwen:

• Fysiek geweld: slaan, schoppen, ruw behandelen, aan de haren trekken…
• Emotioneel geweld: kleineren, dreigen, hard schreeuwen…

Sommige ouders geven hun kind een zogenoemde 'pedagogische tik' om hem of haar iets aan of af te leren. Ze denken dat deze tik een opvoedende waarde heeft. Samen met heel wat experten, onderstreept Kind en Gezin het belang om een kind op een rustige manier te laten bijleren voor zijn groei en ontwikkeling. Dit bereik je niet met slaan of gebruik van geweld.  

• Je kan je kind lichamelijk kwetsen. Een kind schudden kan grote gevolgen hebben.
• Op langere termijn leidt geweld als straf tot meer angst en emotionele problemen (bv. laag gevoel van eigenwaarde).
• Een tik geven of slaan levert soms direct effect op, want je kind stopt met doen wat niet mag. Toch leer je je kind niet wat het wel moet doen, wat je van hem of haar verwacht.
• Je kind leert dat:
  • geweld is toegestaan tussen mensen.
  • er een verband is tussen liefde en geweld.
  • iemand die macht heeft over jou je mag slaan of fysiek/emotioneel pijn mag doen.
• Wat doet het met jou als ouder?
  • Je voelt je slecht of schuldig.
  • Je gebruikt in de toekomst misschien nog sneller geweld bij het straffen.
  • In gezinnen waar ouders vaak schreeuwen en dreigen, blijven kinderen vaker uitdagend gedrag stellen. De sfeer voor jou en het gezin wordt negatief.
• Wat doet het met de relatie tussen jou en je kind?
  • Je kind leert bang te zijn voor jou.
  • Je kind voelt weinig vertrouwen.

Merk je dat je soms je controle verliest of dreigt te verliezen? Zoek dan uit hoe je dit in de toekomst kan voorkomen. Ga na wat er in je leven allemaal stress veroorzaakt waardoor bepaalde situaties leiden tot overmatige boosheid of controleverlies Als je voelt dat je de controle dreigt te verliezen, vraag iemand in je buurt om even over te nemen.

1. Stop
2. Laat je kind veilig achter (bv. in de box)
3. Ga even buiten of naar een andere kamer om rustig te worden.
4. Bedenk hoe je gaat reageren en ga terug of vraag iemand om het even van je over te nemen.
5. Maak het weer goed met je kind.

Je kan je verontschuldigingen aanbieden aan je kind, hoe klein je kind ook is. Kinderen mogen weten dat ouders ook fouten maken.

Gebruik je soms of regelmatig geweld tegen je kind (heftiger reageren dan je wilde, je zelfcontrole verliezen en hard schreeuwen, je kind slaan, omver duwen, dreigen dat je weggaat …)? Spreek erover met je partner en schakel (professionele) hulp in. Dit vraagt veel moed, maar toont tegelijkertijd dat je:

• Het beste voorhebt met je kind
• Weet dat er een probleem is
• Verantwoordelijkheid opneemt
• Wil dat het goed gaat met je gezin
• Verbetering wil