Hoe bereid je je andere kinderen voor op de baby?

Ga ik deze nieuwe baby wel even graag kunnen zien als mijn ander kind? Je mag zeker zijn van wel. Toch zal het even zoeken zijn, want de gezinsstructuur verandert bij de komst van elke nieuwe baby. Een enig kind wordt grote broer of zus, het jongste kind moet zijn plaats afstaan. Iedereen zal tijdens de eerste weken na de bevalling opnieuw zijn plaats in het gezin zoeken. Het is belangrijk om daar als ouder aandacht voor te hebben.

Ianthe Van Dorsselaer, orthopedagoog, psychotherapeut en opvoedingsconsulent bij Kind en Gezin, geeft tips over hoe je het kunt aanpakken.

Angelic is mama van Isaura (13 jaar), Liara (6 jaar), Cedric (3 jaar) en Aiwyn (20 maanden) en vertelt hoe zij haar kinderen betrokken heeft bij de komst van een broertje of zusje.  

Ianthe: "Kinderen, hoe jong ook, zijn gevoelig voor de signalen dat er verandering op til is. Onderzoek is niet eenduidig over wat nu het juiste moment is om een kind bij een zwangerschap te betrekken. Jij maakt, samen met je partner, die inschatting. Persoonlijk zou ik bij de hele kleintjes wachten tot de buik zichtbaar wordt, dat maakt het tastbaarder. Je kan hen al eens meenemen op prenataal onderzoek. Wat ook leuk kan zijn, is om samen hun babyfoto's te bekijken of een boekje te lezen over baby's. Zo maak je concreet wat er van een baby verwacht kan worden, niet veel dus (lacht). Een baby eet, slaapt, weent. Niet meteen een speelkameraadje, dus."

Ianthe: "Probeer als het mogelijk is te vermijden dat andere veranderingen samenvallen met de komst van een baby. Als je bijvoorbeeld het babybedje wil hergebruiken, doe je dit best ruim op voorhand en niet ‘omdat de baby komt’, maar omdat je kind ‘te groot’ geworden is. Dat geeft een beter gevoel. De reactie van een kind op zijn broertje of zusje is moeilijk te voorspellen. De kennismaking is een spannend en emotioneel moment voor de ouder(s) en sommige kinderen reageren dan net koel of ongeïnteresseerd. Til er niet te zwaar aan, je kind zal wel toenadering zoeken als hij of zij er klaar voor is."

Ianthe: "Kies een rustig moment, bijvoorbeeld met weinig bezoek, of net na de voeding. Stel je ouder kind gerust door bijvoorbeeld een foto van hem of haar bij jou in de kamer zetten (mama is mij niet vergeten!). Je kan ook uit naam van de baby een cadeautje geven. Kijk vooral naar de signalen van je kind, dwing je kind niet als hij of zij geen interesse heeft in de baby. Toon begrip als grote broer of zus het er moeilijk mee heeft: 'Ik snap dat het niet leuk is dat je moet wachten, maar mama zal een boekje met je lezen als broertje slaapt.' En vooral: een kind kan er ook gewoon nood aan hebben om te horen dat zijn of haar ouders nog steeds heel erg veel van hem of haar houden."

Angelic: "Toen ik de tweede keer zwanger was, was Isaura 6 jaar. Jammer genoeg liep het kort na de eerste echo fout. Haar verdriet was enorm. Toch kozen we ervoor om haar ook bij de zwangerschap van Liara onmiddellijk te betrekken. Ze snapte toen wel dat we nu wat wilden wachten om het rond te vertellen. Ik heb 4 thuisbevallingen gehad en hoewel de 3 jongste kinderen korter op elkaar volgen, hebben we hen bij de zwangerschap en de geboorte betrokken. Ze mochten mee naar de vroedvrouw, naar de echo’s kijken, vragen stellen, maar we hebben hen nooit geforceerd.

Angelic: "Ondertussen lichtte Isaura de kleintjes voor door wel honderd keer het boekje '9 maand in de buik van mama' voor te lezen. Omdat Isaura een andere papa heeft, heeft ze wel even met de term ‘halfzus' in de knoop gelegen. Ik heb haar toen op het hart gedrukt dat ze voor ons dat ‘half’ gerust mocht weglaten. Ze mist de kleintjes weleens als ze een weekend bij haar papa is, maar ze maakt er geen probleem van. Bij mijn laatste zwangerschap geloofde Liara dat zij ook een baby verwachtte. De vroedvrouw ging mee in het verhaal en zette de doppler ook op haar buik. Na de geboorte van Aiwyn is Liara ook ‘bevallen’. Ze had mij vooraf gezegd dat haar dochtertje rood haar en blauwe ogen ging hebben. Ik heb flink mogen zoeken om zo een pop te vinden (lacht). Die pop is nu nog altijd haar baby. Ik kocht trouwens vóór de bevalling voor élk kind een pop: om ervoor te zorgen en om mij na te doen. Ze hebben er allemaal mee gespeeld."

Angelic: "Ik denk dat thuis bevallen wat jaloezie betreft een voordeel is: mama is niet weggeweest. Ze zien de baby thuis geboren worden en die blijft daar dan ook. Onze tweede dochter is graag op alles voorbereid, dus we hadden haar op voorhand verteld welk speelgoed voor de baby was, dat het verzorgingskussen gedeeld moest worden ... We hebben er altijd op gelet om de oudere kinderen regelmatig aandacht te geven. Mijn dochters hadden de gewoonte om bij mij te komen zitten voor een verhaaltje terwijl ik borstvoeding gaf. Heerlijk. Verder vond ik het belangrijk om hen altijd te vertellen wat de baby doet: hij weent omdat zijn luier vies is, die gaan we vervangen. Als ze kunnen en willen helpen, heb ik dat altijd aangemoedigd. Ik liet hen ook in hun eigen babyfotoboek kijken. Dan beseffen ze dat zij dat ook allemaal hebben gedaan en dat het geen privilege van deze baby is. Onze kinderen gingen nog elke dag naar de opvang of naar school. Zo had ik ook mijn rust met de baby alleen en voor hen bleef de routine zoals anders."