Ouder worden

Er zijn heel veel verschillende manieren om het prille ouderschap aan te vatten. Zo kan je ouder worden alleen, met twee of met meer, met of zonder een biologische band, met partners van hetzelfde of het andere geslacht, op jongere of oudere leeftijd, in een situatie waarbij jij al kinderen hebt of voor de eerste keer ouder wordt, gepland of ongepland, met of zonder medische hulp ... 

Dit avontuur aangaan is voor iedere ouder, op welke manier dan ook, een boeiende en tegelijk kwetsbare gebeurtenis.

Ouderschap is een nieuwe rol die je krijgt op het moment dat je een (nieuw) kind verwelkomt. Het is een nieuw stuk identiteit, ‘wie je bent en wordt’. Je rol als ouder komt er (opnieuw) bij, bovenop de bestaande relaties die je al hebt: kind, vriend(in), partner, zus, broer, buur ... In die nieuwe rol en identiteit groei je, stap voor stap. Denk maar aan het moment dat je voor de eerste keer zélf uitspreekt 'ik word mama of papa' of 'ik ben de mama of papa van ...'.

• Je nieuwe rol als ouder heeft ook impact op: je (geestelijke) gezondheid, je relatie, zorg, werk en vrijetijd organiseren, sociale contacten, financiële zaken .... 

Of je nu voor de eerste, tweede of vijfde keer mama of papa wordt, er kunnen telkens heel wat diepmenselijke gevoelens en vragen de kop op steken, zoals: wie wil ik zijn? Voel ik mij wel al mama of papa? Waarom voel ik mij nog geen mama of papa? Wat vind ik belangrijk in de zorg voor jonge kinderen? Hoe zijn wij als gezin? Wat verwacht ik van de andere ouder? Wat verwacht de andere ouder van mij? Hoe organiseren wij ons als familie? ...

Opvoeden is een deel van je rol als ouder. Opvoeden is iets dat je ‘doet’: tijdens het opgroeien van je kind word je telkens opnieuw uitgedaagd om je aan te passen aan nieuwe omstandigheden en specifieke behoeften van je kind op dat moment. Als ouder ga je uitproberen, zoeken en opnieuw proberen, met vallen en opstaan. Als ouder wil je sowieso het beste doen voor je kind. 

Een kind geboren wordt, is ook een nieuw lid in een gezin, een familie, een gemeenschap, een samenleving ... Vandaar dat opvoeden nooit alleen alleen de verantwoordelijkheid kan zijn van ouders, maar ook van de samenleving. Denk maar de toegankelijkheid van kinderopvang, grootouders die beschikbaar kunnen zijn, parken en kindvriendelijke omgevingen waar kinderen veilig kunnen spelen en ravotten ...  

Vragen die je je daarbij kan stellen zijn: Welke waarden, normen en verhalen wil ik aan mijn kind doorgeven? Wat vind ik belangrijk in de opvoeding van mijn kind(eren)? Wat leert mijn kind mij?

Als ouder ben je verantwoordelijk voor je kind. Met die verantwoordelijkheid omgaan, maakt je dan ook per definitie kwetsbaar als ouder. Vooral omdat je ook nooit echt voorbereid bent op wat er je te wachten staat. Je weet nooit op voorhand welk kind je zal hebben en welke uitdagingen er allemaal op je pad zullen komen in het ouderschap. Er bestaat geen handleiding voor ouderschap en opvoeding.

Voor je (opnieuw) mama of papa wordt, ligt er al een hele geschiedenis achter je. De ervaringen die je opdeed als kind, familielid, binnen je cultuur of buurt, gaan je ouderschap kleuren. Tegelijk geeft pril ouderschap ook het vooruitzicht op een toekomst met je kind, een toekomst voor je kind. 

Pril ouderschap is dus steeds een kantelmoment: er is altijd een voor en na, een geschiedenis en een toekomst. En dat kantelmoment gaat gepaard met een zoektocht voor zowel ouders als kind: van waar kom ik, wie ben ik en welke plek heb ik hier op deze wereld?