In geen enkel gezin verloopt alles vlekkeloos. Perfectie bestaat niet en is zelfs helemaal niet nodig: imperfectie leert ons en onze kinderen omgaan met (lichte) frustraties en doet ons groeien als mens. Geef jezelf de tijd om te oefenen en te groeien als ouder. Elk gezin vormt zo zijn regels en aanpak. Want iedereen heeft zijn temperament.
Natuurlijk wil je het als ouder graag goed doen! We geven je graag enkele tips van andere ouders. Die kunnen je helpen in de zoektocht naar wat jou en je kind werkt om een positief opvoedingsklimaat te scheppen.
Tips voor baby's van 0 tot 12 maanden
Mijn dochter van 4 maanden huilt soms zonder dat ik weet waarom. Ik hou ze dan vast en zeg dat het oké is, dat ik bij haar ben.
Je kind kijkt naar jou om te weten te komen hoe hij of zij zich kan gedragen. Jij bent hun rolmodel, dus gebruik je eigen gedrag om je kind te gidsen/begeleiden.
Als je bijvoorbeeld wilt dat je kind ‘alsjeblief’ zegt, geef dan het goede voorbeeld door het zelf ook te zeggen. Als je niet wilt dat je kind zijn stem verheft of roept, praat dan zelf rustig en vriendelijk tegen je kind.
Wanneer ik mijn kind iets wil vragen of vertellen, kniel ik neer naast hem. Hij luistert dan veel aandachtiger.
Knielen of neerhurken tot ooghoogte en oogcontact maken met je kind is heel krachtig om op een positieve manier te communiceren. Zo kan je makkelijk aansluiten bij wat je kind voelt of denkt.
Het helpt je kind om te focussen op wat je tegen hem of haar zegt of van hem of haar vraagt.
Als je je kind dicht bij jou hebt en zijn of haar aandacht hebt, kan je hem of haar op een rustige manier iets vertellen of vragen.
Aaron kalmeert heel snel als ik hem vertel dat ik begrijp dat hij boos of verdrietig is, zonder daarom iets aan hem toe te geven. Hij heeft dit precies nodig om zijn verdriet of boosheid opzij te kunnen zetten.
Actief luisteren is een middel om kinderen te helpen om met hun emoties om te gaan.
Kinderen zijn vaak gefrustreerd, zeker als ze zich nog niet in woorden kunnen uitdrukken. Als je samen met hen zoekt naar woorden voor wat ze voelen, helpt dit om de spanning te verminderen. Het geeft hen een gerespecteerd en comfortabel gevoel. Het kan mogelijke woedebuien oplossen.
Gebruik humor
Een belangrijke manier om de spanning in je gezin te verminderen of een mogelijk conflict te vermijden, is humor te gebruiken en samen plezier te maken! Je kan doen alsof je een dreigend kietelmonster of een snuivende stier bent.
Humor leert ons relativeren en omgaan met conflict en creëert een positief klimaat in een gezin. Een situatie aanpakken met humor is vaak veel effectiever dan jezelf kwaad maken. Humor ten koste van je kind helpt echter niet. Kleine kinderen voelen zich gemakkelijk gekwetst door ouderlijk geplaag. Het is de humor waar je allebei om moet lachen, die we zoeken! Die bezorgt jou en je kind energie.
Onze kinderen weten dat we na het tandenpoetsen de avond afsluiten met een boek in de zetel, gezellig samen onder een dekentje. Zodra het verhaal afgelopen is, is het bedtijd.
Rituelen zorgen ervoor dat terugkerende situaties zoals opstaan, gaan slapen, afhalen aan kinderopvang/school ... op eenzelfde manier verlopen voor je kind. Ze bestaan uit een vaste volgorde van gewoontes. Op die manier worden de situaties voorspelbaar en geven ze houvast aan je kind.
Laat ze toch ook niet te lang duren, 10 tot 15 minuten is genoeg.
Bij ons gezin zijn de avonden vaak heel erg druk: onze kinderen die heel moe zijn, koken, bijpraten ... We proberen dit dan ook wat georganiseerd aan te pakken en het voor onze kinderen zo tastbaar mogelijk te maken.
Volwassenen gebruiken nogal vaak de woorden ‘straks, seffens, nog even ...’ maar wat betekent dat? Kinderen hebben nog maar een beperkt tijdsbesef. En vandaag duurt jouw ‘straks’ een kwartier en morgen misschien een uur. Maak de tijd dus wat tastbaarder, bv. ‘Als ik met dit klaar ben, kom ik je helpen’, ‘Ik ga eerst de was ophangen en dan bouw ik mee een toren’ …
Laat je kinderen meehelpen bij wat jij aan het doen bent of geef hen eerst even aandacht en begin dan aan je avondactiviteiten.
Hoe zou je de piekmomenten in je gezin beter kunnen structureren en voorbereiden? Bijvoorbeeld de kleding ‘s avonds klaarleggen, de ontbijttafel ‘s avonds dekken, op zondag koken voor maandag ...
Onze 11-maanden oude dochter is in de auto vaak ontevreden. Ik probeer haar aandacht dan af te leiden door haar te vertellen wat ze buiten allemaal kan zien of naar kinderliedjes te luisteren.
Vaak is het niet nodig om met je kind in strijd te gaan. Het is voldoende dat je je kind op andere gedachten brengt door iets interessants te laten zien of iets prikkelends te zeggen. Ga voor jezelf maar eens na hoeveel keer dat je je kind spontaan afleidt op een dag en hoeveel strijdpunten je zo ontmijnt.
Ik vind het belangrijk om als ouder na een ruzie zelf weer de stap te zetten naar herstel, met een dikke knuffel bijvoorbeeld.
Onenigheid hoort bij het samenwonen en het samen opgroeien. Het leert ouders en kinderen dat ze allemaal unieke individuen zijn die niet altijd hetzelfde willen. Belangrijk hierbij is dat je als ouder na de onenigheid zelf weer zorgt voor herstel, ervoor zorgt om het weer goed te maken. Zodat de band met je kind op een veilige, geborgen manier verder kan groeien.
Een rondkruipende peuter in huis, heeft me geleerd om mijn kostbare spullen wat beter op te bergen. Zo verminder ik de verleiding voor mijn peuter om eraan te prutsen.
Je bril, je halsketting ... zien er leuk uit om mee te spelen en het is moeilijk voor kinderen om te onthouden dat ze daar niet mogen aankomen. Verminder dus de kans op onschuldige, maar mogelijk dure verkenningen, door ervoor te zorgen dat dergelijke zaken uit het zicht zijn.
Ik merkte dat onze Tom vaker begon te zeuren, tot ik opmerkte dat ik heel vaak ‘neen’ zei om dan toch toe te geven. Nu probeer ik iets langer na te denken vooraleer ik mijn antwoord geef op een vraag van hem. Ik blijf dan wel bij mijn antwoord en het zeuren neemt af.
Regels die soms veranderen geven vaak een slecht gevoel aan ouder en kind. Dus beter een paar heel heldere regels dan veel regels die moeilijk vol te houden zijn. Toon affectie, laat vaak merken dat je je kind graag ziet, op een manier die voor jullie allebei fijn is.
Tips voor peuters van 9 maanden tot 2,5 jaar
Ook de tips voor baby's helpen vaak om een positief opvoedklimaat te scheppen voor peuters. Je leest ze hierboven.
Ik moest de laatste tijd vaak strijden met mijn peuter om zijn gordel vast te klikken. Tot ik realiseerde dat ik die van mij ook niet steeds vastklik. Nu probeer ik het goede voorbeeld te geven en ik merk dat dit positief werkt bij mijn kind.
Je kind kijkt naar jou om te weten te komen hoe het zich kan gedragen. Jij bent hun rolmodel, dus gebruik je eigen gedrag om je kind te gidsen/begeleiden. Wat je doet als ouder is vaak belangrijker dan wat je zegt. Als je bijvoorbeeld wilt dat je kind ‘alsjeblief’ zegt, zeg het dan zelf. Als je niet wilt dat je kind zijn stem verheft of roept, praat dan zelf rustig en vriendelijk tegen je kind.
Bij het opstaan, komt het kriebelmonster altijd helpen. Soms blijven de jongens met opzet in bed liggen, tot het kriebelmonster komt, ook al zijn ze al even wakker.
Een belangrijke manier om de spanning in je gezin te verminderen of een mogelijk conflict te vermijden, is humor te gebruiken en samen plezier te maken! Je kan doen alsof je een dreigend kietelmonster of een snuivende stier bent. Humor leert ons relativeren, leert ons omgaan met conflict en creëert een positief klimaat in een gezin. Een situatie aanpakken met humor is vaak veel effectiever dan jezelf kwaad te maken. Humor ten koste van je kind helpt echter niet. Kleine kinderen voelen zich gemakkelijk gekwetst door ouderlijk geplaag. Het is de humor waar je allebei om moet lachen, die we zoeken! Die bezorgt jou en je kind energie.
‘s Avonds leggen mijn dochter en ik samen haar kleren klaar voor de volgende ochtend: ik vertel haar dat het een lange broek moet zijn en zij kiest welke van de twee kleuren of prints. Zo zijn we beiden gelukkig en gaat de ochtendspits vlotter.
Kinderen hebben een eigen wil. Zij willen ook graag controle houden over wat ze doen of niet. Je zal merken dat je veel minder strijd met je kind moet aangaan als je het 2 keuzemogelijkheden geeft (meer keuzes is verwarrend voor kleine kinderen). Jij bepaalt dus welke 2 keuzes je aanbiedt, je kind kiest! We gaan naar de opvang. Doe je eerst je schoenen aan of eerst je jas? Eerst die voet of eerst de andere? De beslissing om naar de opvang te vertrekken, neem jij!
Wanneer onze 2-jarige geen zin heeft in opruimen, beginnen beer en ik alvast. Onze zoon volgt dan soms ons voorbeeld.
Je kan je kind aanspreken via een speelgoedje of knuffel, bv. ‘Zou de trein zo vriendelijk willen zijn om naar zijn speelgoedkist te gaan, dan kan Lies aan tafel komen, dank u!’
Je kind zal zich minder snel aangevallen voelen en dus minder geneigd zijn om met jou in strijd te gaan. Een kind vindt dit vaak ook erg grappig.
Ik probeer vooral aandacht te geven wanneer Morris zich goed gedraagt: mooi aan het spelen is, flink luistert ... Ik heb gehoord dat dat het best is.
Als je kind zich gedraagt zoals jij fijn vindt, kan je hem of haar positieve feedback geven. Dit werkt beter dan te wachten tot er toch iets fout loopt en je ‘stop daarmee’ moet roepen. Bv. ‘Wauw, je speelt zo mooi. Vertel eens hoe je dat gedaan hebt?’ Probeer 6 keer vaker positieve aandacht en oprechte interesse te tonen in je kind dan dat je een negatieve opmerking maakt.
De 6-1 ratio houdt de zaken in evenwicht. Wanneer je vooral aandacht hebt voor wat er goed loopt, is het minder nodig om negatief tussen te komen. Positiviteit is besmettelijk dus je zal merken dat je ook minder moet gaan straffen! Onthoud dat wanneer kinderen enkel kunnen kiezen tussen geen aandacht of negatieve aandacht, dat ze de aandacht zullen opzoeken, ook al is die negatief.
Het allerbelangrijkste voor mij: als ik “beloofd” zeg tegen mijn zoontje, dan blijf ik daarbij.
Als je je beloftes houdt, zowel de goede als de slechte, leert je kind je vertrouwen en respecteren. Dus als je belooft om te gaan wandelen nadat je kind heeft opgeruimd, zorg dan dat je je wandelschoenen bij de hand hebt. Als je zegt dat je terug naar huis gaat als je kind blijft rondrennen in de bibliotheek, doe dit dan ook onmiddellijk. Doe dit telkens zonder veel ophef. Deze consistente en voorspelbare omgeving laat je kind zich veilig voelen.
Wanneer onze Lander mag helpen de boodschappen uit de auto dragen, zie je aan zijn ogen hoe trots hij is.
Kleine kinderen houden ervan om bij te dragen tot het gezin. Start dus vroeg genoeg met enkele kleine klusjes te verwachten van je kind zodat het zijn of haar eigen rol kan spelen in het huishouden. Dit zal je kind een trots en belangrijk gevoel geven.
Als je je kind veel kan laten oefenen bij het uitvoeren van klusjes, kan hij of zij er beter in worden en ook het plezier erin vinden. Veilige klusjes helpen de kinderen tot verantwoord gedrag, bouwen aan hun zelfwaarde en helpen jou ook verder.
