Kiezen voor baby-led weaning?

Traditioneel starten ouders rond de leeftijd van 6 maanden met groente- en fruitpap, maar je hoort ook nieuwere methodes zoals de Rapley-methode of de neutrale naam baby-led weaning (BLW), waarbij de baby de regie krijgt (baby-led) over zijn voeding bij het overgaan naar vaste voeding (weaning). Evi, Shirley en Mieke, Bachelors in de Voedings- en Dieetkunde (Thomas More hogeschool), geven antwoord op de meest gestelde vragen over deze methode.

Evi: "De lepelmethode start met volledig fijngemalen voedsel, waarbij één portie groente- of fruitpap één melkvoeding vervangt. Voeden gebeurt met een lepel. Als ouder of opvoeder bepaal je wat je baby eet, en je baby bepaalt hoeveel hij of zij eet."

Mieke: "Bij de BLW-methode wordt het voedsel  in (gegaarde) stukjes aangeboden, in een grootte en vorm die het kind zelf kan opnemen en zelf in de mond kan steken. Dus stokvormige stukjes van gestoomde of gekookte groenten, fruit, ei, vlees, ... BLW speelt in op de zelfstandigheid en de aangeboren drang van baby’s om met hun zintuigen te experimenteren en te onderzoeken. Je baby heeft zelf controle over wat, hoeveel en hoe snel hij of zij eet. Je kind eet zelfstandig met de handen en knoeien hoort dus ook bij het leerproces. Net zoals bij de klassieke methode wordt de maaltijd indien nodig aangevuld met borst- of flesvoeding. Je kind eet dus samen met jou aan tafel dezelfde voedingsmiddelen, maar dan als fingerfood aangeboden."

Shirley: "Uit studies blijkt dat de BLW-methode enkele voordelen kan hebben. Zo zouden baby's die gevoed worden volgens de BLW-methode beter reageren op honger-en verzadigingsgevoelens dan hun leeftijdsgenoten die met de traditionele lepelmethode worden gevoed. Zij voelen beter aan wanneer ze genoeg gegeten hebben. Dat zou mogelijk op latere leeftijd het risico op obesitas verminderen. Omdat de baby’s vroeger aan verschillende smaken en texturen kunnen wennen, accepteren ze mogelijk ook meer voedingsmiddelen. Dat potentiële voordeel is wel afhankelijk van de voedingsgewoonten van de ouders en het gezin."

Evi: "Baby’s die gevoed worden volgens de BLW-methode zouden ook meer kansen krijgen om hun grove en fijne motoriek te oefenen. Bovendien geven ouders die de BLW-methode volgen aan dat ze hun kinderen minder druk moeten opleggen om te eten en dat ze zelf minder bezig zijn met de hoeveelheden die hun kinderen eten.”

Evi: "BLW is veilig op voorwaarde dat je rekening houdt met enkele aandachtspunten. Zo is het belangrijk om pas te starten als je baby er klaar voor is. Kan je kind al voldoende stevig rechtop zitten? Grijpt je baby al naar voedsel ? Maakt je baby al kauwbewegingen met de mond? Is de kokhalsreflex al voldoende verminderd? Dan lijkt je baby klaar te zijn voor deze methode. Hou - net zoals bij elke methode - altijd toezicht  op je kind tijdens het eten.

Mieke: "Voor sommige baby's is de BLW-methode niet geschikt, zoals voor kinderen met een vertraagde fijne of grove motorische ontwikkeling, bij slikproblemen, verlaagde spierspanning of een onderliggende ziekte die een hogere energie-inname vraagt. Vraag advies aan je behandelend arts als je twijfelt of de BLW-methode geschikt is voor je baby."

Evi: "Informeer je goed en bereid je voor. Zo is het belangrijk dat de voedingsmiddelen (licht) gegaard zijn zodat ze gemalen of geplet kunnen worden tussen de tong en het verhemelte. Let op dat je kind zich niet verslikt en geef daarom geen (kleine) harde of schijfvormige stukken voedsel zoals rauwe appel, druiven, kerstomaatjes en noten. Door hun grootte geven die meer kans op verslikking en aspiratie (voedsel inademen). Je kan heel dunne schijfjes appel aanbieden - vooraf eventueel kort zacht maken  in de microgolfoven - druiven ontvellen en pitjes verwijderen, tomaatjes ontvellen en halveren. Laat je kind zelf de stukjes nemen en in zijn of haar mond steken; zo verklein je de kans op verslikken. Verslikken is anders dan kokhalzen. Elke baby die leert eten, kokhalst wel eens. Dat is een natuurlijke reflex die beschermt tegen verslikken. Als je kind kokhalst, panikeer dan niet en weet dat dit bij het leerproces hoort. Verslikken is het inademen van kleine harde stukjes, wat gevaarlijker kan zijn. Vermijd daarom noten tot de leeftijd van 4 jaar."

Shirley: "Bied ook genoeg calorierijke voeding aan. In de beginfase van vaste voeding worden vaak enkel groenten en fruit aangeboden en die hebben een lage energiedensiteit. Geef daarom bij elke maaltijd ook een energierijk product zoals avocado, banaan, pompoen of peulvruchten. Het is belangrijk dat de baby naast vaste voeding ook nog voldoende melkvoeding krijgt."

Mieke: "Een derde aandachtspunt is zorgen voor voldoende ijzerrijke voedingsmiddelen. Vanaf zes maanden geeft ook borstvoeding niet genoeg ijzer meer om aan de behoeften te voldoen. Groenten en fruit zijn vaak arm aan ijzer, daarom geef je best voldoende ijzerrijke voedingsmiddelen zoals rood vlees (rund, kalf, lam, paard), kip, granen of sommige groentesoorten (andijvie, spinazie, snijbiet, broccoli, paksoi, sla, tuin- en waterkers, postelein …)."

Mieke: "Dat kan zeker. Er zijn hierover wel misverstanden. Zo wordt beweerd dat de baby gaat zuigen op de vaste stukjes voeding en zich zo sneller kan verslikken. Maar een baby weet instinctief goed wat hij of zij moet doen met stukjes vaste voeding en met papjes: kauwen of zuigen."

Shirley: "Kies als ouder voor een methode waar je je goed bij voelt. Beide methodes hebben voor -en nadelen en aandachtspunten. De BLW-methode is een vrij recente methode. Daardoor is het wetenschappelijk onderzoek naar de voor- en nadelen nog beperkt. Als je rekening houdt met de aandachtspunten kan je BLW zonder problemen toepassen. Als je ervoor gaat, zoek dan informatie op of vraag raad aan je verpleegkundige tijdens de consultaties bij Kind en Gezin."