Nederlands en mixen

Frederica en Hanne zijn de ouders van de 5-jarige Luigi. Ze wonen in Oudenaarde. Frederica is afkomstig uit Italië en woont al enkele jaren in België. Haar moedertaal is Italiaans en ze spreekt goed Nederlands. Hanne heeft altijd in Oudenaarde gewoond en spreekt enkel Nederlands. De familie van Frederica woont in Italië en ze gaan regelmatig op vakantie bij hen. Daarom vinden ze het belangrijk dat Luigi naast Nederlands ook Italiaans spreekt.

Frederica: "Ik ben Italiaans en ik ben naar België gekomen toen ik 26 jaar was. Wij hebben elkaar leren kennen in Italië en na twee jaar relatie op afstand besloot ik om het leven in België uit te proberen. Tijdens mijn eerste jaren hier sprak ik geen Nederlands en in die periode beredderde ik mezelf in het Engels. Met elkaar spraken wij toen ook Engels. Pas nadat ik zeker wist dat ik hier zou blijven, ben ik Nederlands gaan leren. Ik spreek nu heel vlot Nederlands met een Italiaans accent en hier en daar een woordje Engels erbij. Hanne en ik spreken Nederlands met elkaar omdat Hanne haar Italiaans niet echt vanzelf gaat."

Hanne: "Zo slecht is mijn Italiaans toch niet (lacht)!"

Frederica: "Het is inderdaad niet heel slecht maar ook niet goed genoeg om een echt gesprek te hebben met Luigi."

Hanne: "Neen, en ik zou mij ook niet comfortabel voelen om met hem Italiaans te spreken."

Frederica: "Toen Luigi geboren werd, waren we al zeker dat hij zowel Italiaans als Nederlands zou leren. Het was ook meteen duidelijk dat Hanne enkel Nederlands zou spreken met hem. De grote vraag was welke taal ik zou spreken met Luigi. Nederlands? Italiaans? Beide? Ik was al jaren gewoon om alleen maar Nederlands te spreken zodat Italiaans spreken niet altijd meer natuurlijk aanvoelde."

Hanne: "Het was wat zoeken maar wij zijn nu heel blij dat we gekozen hebben voor ‘Nederlands + mixen’. Ik spreek alleen Nederlands en Frederica mixt Italiaans en Nederlands."

Frederica: "Ik besef dat Luigi veel meer Nederlands dan Italiaans hoort want ik ben de enige in zijn omgeving die Italiaans spreekt met hem. Ik probeer dus voor ‘extra Italiaans’ te zorgen door bijvoorbeeld samen verhalen in het Italiaans te lezen of samen naar de Italiaanse televisie te kijken! Ook in zomer wordt Luigi ondergedompeld in het Italiaans wanneer wij naar mijn ouders op bezoek gaan. Met hen aan de telefoon spreken gaat nog niet vanzelf."

Deze methode van meertalige opvoeding komt heel vaak voor in de zogenaamde ‘gemengde gezinnen’ waarbij één partner enkel Nederlands begrijpt. De andere thuistaal wordt in deze gezinnen vaak heel wat minder gesproken met het kind. 

In een gezin zoals dat van Luigi, kan hij door beide ouders worden begrepen als hij enkel Nederlands spreekt. Daardoor is er weinig motivatie of noodzaak bij het kind om ook Italiaans te leren. 

Aangezien in de kinderopvang of de kleuterschool meestal geen extra ondersteuning is voor de thuistaal, in dit geval Italiaans, dreigt het Italiaans verloren te gaan. Slechts een kleine minderheid van kinderen die opgevoed worden met ‘Nederlands en mixen’ worden effectief ook meertalig. 

Dat wil niet zeggen dat kinderen van ‘gemengde’ koppels zoals Luigi niet meertalig kunnen worden. Maar hiervoor dienen Frederica en Hanne extra inspanningen te doen. Zo zullen ze actief op zoek moeten gaan naar manieren om voldoende Italiaans te praten met Luigi. Dat kan op verschillende manieren, bijvoorbeeld: 

• Iedere dag voorlezen in het Italiaans. 
• Vakantie doorbrengen in Italië, op bezoek bij de familie van Frederica. 
• Educatieve tv- en internetprogramma’s zoeken in het Italiaans. 
• Interactieve taalspelletjes spelen in het Italiaans. 
• Familie en vrienden die Italiaans spreken, vragen om Italiaans te praten met Luigi.